هارد درایو را به این دلیل HDD میگویند که خلاصهشدهٔ عبارت Hard Disk Drive یا گردانندهٔ دیسک سخت است. درون یک هارد درایو، چیزی به نام « پلاتر » وجود دارد که یک سطح مغناطیسی برای ضبط اطلاعات است و با سرعت بسیار زیادی به دور خود میچرخد. ابزاری دیگر هم به نام « هِد » در سراسر صفحهٔ مغناطیسی حرکت میکند و وظیفهٔ خواندن و نوشتن اطلاعات را برعهده دارد. | ![]() |
عملکرد هارد از این نظر مشابه گرامافون است با این تفاوت مهم که در نوکِ هد هارد ، هرگز با صفحهٔ مغناطیسی تماس ندارد.
هارد درایوها به طور معمول در اندازه های ۱.۸ اینچی، ۲.۵ و ۳.۵ اینچی تولید میشوند، اما ممکن است در اندازههای بزرگتر و کوچکتر از این هم دیده شوند. ۳.۵ اینچیها در کامپیوترهای رومیزی به کار میروند و ۲.۵ اینچیها مخصوص نوتبوکها و نِتبوکها هستند. هاردهای ۱.۸ اینچی در iPod کلاسیک، مکبوک ایر (Mac Book Air) و برخی گجتهای کوچک کاربرد دارند. این اعداد نشان دهندهٔ قطر پلاتر به کار رفته در هارد درایو هستند.
یک درایو هرچه تعداد پلاترِ بیشتری داشتهباشد، توانایی نگهداری حجم بیشتری از اطلاعات را خواهد داشت. اما در این میان هنوز برخی محدودیتها در خصوص تعداد و حجم اطلاعات پلاترها وجود دارد. هارد درایوهای پرظرفیتی که در کامپیوترهای رومیزی مورد استفاده قرار میگیرند حداکثر میتوانند تا ۴ پلاتر داشته باشند. بسیاری از مدل های ۳.۵ اینچی و برخی از ۲.۵ اینچیهای ویژه، ۳ پلاتر دارند. اما اغلب ۲.۵ اینچیهای لپتاپ و تمام ۱.۸ اینچیهای پرتابل به دو پلاتر محدود می شوند.
در هاردهای ۱ ترابایتی و یا هاردهای بزرگتر ۱.۵ و ۲ ترابایتی که توسط هیتاچی و سیگیت تولید شدهاند، با تودهای از پلاترها مواجه نیستیم، بلکه تکنیک استفاده شده در این هاردها به PMR یا «ضبط مغناطیسی ستونی» مشهور است که در آنهاامکان ضبط داده بر روی پلاترها را تا ۱۰ برابر افزایش میدهد. در این روش، اطلاعات به صورت عمودی (ستونی) بر روی پلاترها ضبط میشوند، در حالی که در گذشته به صورت افقی (سطری) این کار انجام میشده است. اما اطلاعاتی که به این صورت نگهداری می شوند، در برابر پاک شدن و آسیبدیدن بسیار حساس و شکننده هستند.
اعداد و حروف نوشتهشده بر روی هارددیسکها :
عبارت RPM در هارد دیسک ها دقیقا مترادف با معنی آن در اتومبیل است؛ تعداد دور در دقیقه ( Round Per Minute ). این عدد در هارد دیسکها بسیار مهم است، زیرا سرعتِ چرخش بالاتر به معنی سرعتِ خواندن و نوشتن بیشتر است. 7200RPM سرعت استاندارد هارد دیسک کامپیوترهای رومیزی است، اما مدلهای ویژه ای با سرعت های 10000RPM و 15000RPM هم برای کاربردهای حرفهای تولید میشوند. هارد لپتاپها به علت اندازهٔ مصرف کمتر برق و فضای اشغالکردهٔ کمتر، عموماً 5400RPM سرعت دارند. اما میتوانید مدلهای 7200RPM را هم بیابید، ولی باید مقداری از شارژ لپتاپتان را فدای سرعت بیشتر هاردتان کنید.
تعداد دور در دقیقه (RPM) را شاید بتوان مهمترین عامل کارایی هارد دیسک دانست. وقتی هارد با سرعت بیشتری بچرخد، اطلاعات بیشتری در واحد زمان را میتواند بخواند یا بنویسد، این امر همچنین امکان دسترسی سریعتر به اطلاعات را فراهم میکند. در سرعتهای بالا، هِد برای رسیدن به اطلاعات درست دچار وقفه نمیگردد و سریعا خود را به محل مناسب میرساند. زمان جستجوی هارد هم عبارت است از مدت زمان مورد نیاز که هارد، هد را به محلِ مناسب برای خواندن و نوشتن اطلاعات برساند. هاردهای باکیفیت و گرانقیمت زمان جستجویی در حد ۲ میلیثانیه دارند ولی برای هاردهای معمولی موجود در بازار، این زمان به ۹ میلیثانیه میرسد.
ازبین رفتن هارد درایوها :
به یاد دارید که گفتیم هد در حالت عادی هیچ گاه سطح پلاتر هارد را لمس نمی کند !هنگامی که هد با سطح پلاتر تماس پیدا کند در اصطلاح به آن شکستگی هد می گوییم . به طور معمول هد بر روی کیسه کوچکی از هوا حرکت می کند، اما برخی ذرات ریز باعث می شوند هد بر روی دیسک کوبیده شود، این اتفاق در سرعت های چرخش بالاتر بیشتر اتفاق می افتد و تاثیر شدید تری هم بر هد و پلاتر می گذارد، زیرا ضربه آن مانند این است که هد دفعات بیشتری بر سطح پلاتر کوبیده شود. قطعات ظریف مکانیکی با این اتفاقات سرانجام به پایان عمر خود می رسند، چیزی که معمولا با نام میانگین عمر شناخته می شود.